Transities

Creatieve strategie Reyeroord aardgasvrij

Gemeente Rotterdam

Hoe neem je bewoners mee bij de overgang van gas naar een warmtenet? Een langjarig proces met allerlei onzekerheden dat voor velen voelt als een ver-van-mijn-bedshow. Een team van ontwerpers van Zeewaardig Service Design, Noorderwind en Kickstad ging met dit vraagstuk aan de slag in de Rotterdamse wijk Reyeroord. In opdracht van Gemeente Rotterdam hebben ze gedurende twee jaar diverse interventies ontwikkeld en getest om bewoners te informeren en te betrekken bij de warmtetransitie

Hier maakten we gebruik van:

Versnellen van stedelijke transities
Ontwerpstrategie en social design
Versnelling van duurzame transities

Van ver weg naar dichtbij

In de Rotterdamse wijk Reyeroord streven we ernaar om tegen 2035 volledig af te stappen van aardgas. Deze overgang heeft grote gevolgen voor zowel de gemeente als de bewoners. Gedurende twee jaar heeft ons team verschillende benaderingen ontworpen en getest om dit abstracte concept tastbaar en begrijpelijk te maken voor onze buurtbewoners.

Transities zijn complex en onzeker, omdat er geen universele oplossing bestaat. Vaak bestaan er grote verschillen tussen wat bewoners verwachten en hoe de systemen werken. Het is belangrijk om de lokale situatie en de meningen van individuen goed te begrijpen. We denken dat een ontwerpgerichte aanpak stap voor stap deze verschillen kan overbruggen, door te leren van experimenten.

“De warmtetransitie kan niet zonder draagvlak. Een ontwerpende aanpak is het effectieve middel om te bewegen van generieke maatregelen naar een wijkbeweging van onderaf. Of het nu gaat om kleine verbeteringen of grote interventie in het proces, de sleutel ligt in het begrijpen van de doelgroep en leren van experimenten.”
Jip Pijs – Kickstad

Meten is weten

Gedurende twee jaar heeft het ontwerpteam geëxperimenteerd met verschillende interventies om bewoners te informeren, te enthousiasmeren en inzicht te krijgen in hun behoeften met betrekking tot stadsverwarming. Ze hebben zowel kleine verbeteringen aan bestaande participatiemiddelen doorgevoerd als nieuwe ideeën uitgetest, zoals kunstobjecten met informatieve functies op straat. Het effect van deze interventies is voortdurend gemeten, waardoor conclusies konden worden getrokken over de daadwerkelijke impact ervan.

Publicatie en toolbox

Het team heeft de geleerde lessen uit dit traject samengevat in een handige publicatie inclusief een toolbox met een overzicht van de belangrijkste interventies. Deze publicatie is bedoeld als inspiratie en hulpmiddel voor andere (ontwerp)professionals en ambtenaren die werken aan de warmtetransitie in wijken