Participatie en placemaking

Participatie en placemaking op de Kaai

VORM

Eind 2022 sloot de Margarinefabriek in Feijenoord na ruim 130 jaar haar deuren. De sleutel van het terrein werd overgedragen aan VORM & Amvest. De ambitie is om hier een compleet nieuw stuk stad te maken met plek voor woningen, bedrijven en voorzieningen & een prachtige, open kade. Kickstad is gevraagd voor het begeleiden van de participatie en placemaking. Om vanaf de start samen te bouwen aan een levendige plek voor iedereen.

Hier maakten we gebruik van:

Participatie en omgevingsmanagement
Project- en procesmanagement

Onze aanpak

Direct zijn we de buurt in gegaan om kennis te maken met Feijenoord. Wie wonen er? Wat leeft er onder de bewoners? Welke dromen en zorgen bestaan er over de toekomst van hun wijk? Op deze manier stelden wij – op participatieve wijze – (1) een plan van aanpak op voor de participatie richting het Stedenbouwkundig Plan en daarnaast ook (2) een placemaking strategie voor de tijdelijke situatie.

“Wat Kickstad hier heel goed doet is dat ze zich echt laten onderdompelen in wat er speelt in de wijk. Het is in deze wijken best moeilijk om het vertrouwen te winnen van de bewoners en daadwerkelijk in gesprek te gaan. Het is echt een compliment dat dit hier goed is gelukt.”
Bob van Hasselt – Projectmanager Gebiedsontwikkeling Kop van Feijenoord

Daarna ging de participatie echt van start en haalden we via verschillende activiteiten heel veel kennis en kunde op uit de omgeving. 4 thema’s stonden telkens centraal: werk & voorzieningen, wonen & gebouwen, mobiliteit en openbare ruimte.

De hoofdconclusies zijn waar mogelijk direct meegenomen in het Stedenbouwkundig Plan en/of geformuleerd als adviezen vanuit de omgeving voor het vervolgproces. Samen blijven we ook na deze fase bouwen aan De Kaai.

De straat op

We zijn regelmatig de straat op gegaan voor 1-op-1 gesprekken. Tientallen interviews, kennismakingen, buurtbijeenkomst en spontante straatgesprekken vonden plaats waarvan we een deel ook hebben vastgelegd op camera. Veel wensen, zorgen en dromen van mensen over hun buurt en toekomst van De Kaai werden daarmee inzichtelijk; concrete en directe voeding voor het ontwerpproces. Ook bouwden we via dit continue omgevingsmanagement aan sterke relaties en onderling vertrouwen.

Placemaking

Na het opleveren van de placemakingstrategie zijn we direct aan de slag gegaan. Zo vonden er tientallen rondleidingen plaats door de fabriek en waren er bij alle participatiebijeenkomsten altijd activiteiten gericht op beleving. Denk aan een graffitiworkshop met ALL CAPS of het knutselen aan de groeiende maquette met Villa Zebra. Daarnaast werkten we samen met de Groene Golf op Zuid voor het opknappen en vergroenen van de straatzijde van het terrein en begeleidden we ongeveer 100 Ruimtelijke Ordening studenten van de Hogeschool Rotterdam naar een tijdelijke interventie op de kade. Ook vonden de eerste evenementen plaats: o.a. de Dag van de Architectuur, de Rotterdamse Dakendagen en North Sea Round Town.

Kick-off

We openden voor het eerst de poorten van het terrein tijdens het kick-off evenement. Dit deden we op een feestelijke manier samen met de wijkraad en de kinderwijkraad van Feijenoord. De wethouder onthulde samen met VORM en Amvest de nieuwe naam van het project: De Kaai. Meer dan 500 Feijenoorders en andere Rotterdammers kwamen langs om een kijkje te nemen. Op de informatiemarkt werden de eerste plannen binnen de hoofdthema’s gedeeld. Bezoekers lieten meer dan 400 ideeën achter. Ook kon iedereen het terrein ontdekken tijdens één van de rondleidingen, genieten van lokale hapjes en drankjes, knutselen en genieten van kunst.

Meedenken en inlopen

Op diverse avonden brainstormden we met bewoners over specifieke onderwerpen. We gingen aan de hand van plattegronden en referentiebeelden met elkaar in gesprek over de uitstraling van de verschillende plekken en gebouwen en we bespraken het type activiteiten en voorzieningen dat men graag in de toekomst ziet op de Kaai. Kortom: hoe maken we dit straks een aantrekkelijk en toegankelijk gebied.

Elke 2 weken vond er in de middag een moment plaats op De Kaai waar mensen binnen konden lopen met vragen of gewoon voor een bakje koffie en een goed gesprek. Laagdrempelig en toegankelijk.

Impact op de stad

Vanaf de start fysiek en structureel aanwezig als omgevingsmanager zorgde voor helderheid en vertrouwen
Placemaking creëerde levendigheid, waardevolle ontmoetingen en vergrootte de betrokkenheid van de omgeving bij de planvorming.
Veel opgehaalde ideeën kregen direct een prominente plek in het Stedenbouwkundig Plan.